| Pozostajemy wciąż w kręgu wydawnictwa „Czarne”. Tym razem tematyka sportowa, bardzo adekwatna do tegorocznego mundialu. Zbigniew Rokita zabiera nas w podróż zarówno w czasie (od belle époque do współczesności), jak i w przestrzeni (głównie tereny Rosji i ZSRR, ale także Górny Śląsk i Węgry). W tej podróży prezentuje nam niezwykle interesujące historie, związane przede wszystkim z piłką nożną (plus jedną z piłki wodnej i jedną z koszykówki). Część z nich jest znana kibicom zaawansowanym, część, przynajmniej w Polsce – jedynie fanatykom, a i to prawdopodobnie nie wszystkim. Cóż więc na nas czeka? Tym razem opowieści jest jedynie osiem, więc pozwolę sobie każdej z nich poświęcić kilka słów. | We still remain in the circle of the 'Czarne' publishing house. This time, the subject is sport, very relevant to this year's World Cup. Zbigniew Rokita takes us on a journey both in time (from the belle époque to the present day) and in space (mainly to the territories of Russia and the USSR, but also Upper Silesia and Hungary). During this journey, he introduces us to extremely interesting stories, predominantly related to football (plus one from water polo and one from basketball). Some of them are known to advanced football fans, some, at least in Poland, only to the fanatics, and even probably not to all of them. So what is waiting for us? There are only eight stories this time, so let me devote a few words to each of them. |
| „Imperium Rosyjskie. Panowie sportowcy” – o tym, jak w brytyjskich szkołach narodził się futbol i jak później emigranci ze Zjednoczonego Królestwa zapoznali z nim Rosjan. „Związek Radziecki : między sierpem a młotem” – co się dalej z tym rosyjskim futbolem działo po triumfie rewolucjonistów. Ze szczególnym uwzględnieniem skomplikowanego losu braci Starostinów – od gry w Krasnoj Priesni, przez rywalizację moskiewskich Dynama i Spartaka w latach 30., konflikt z Berią i futbol łagrowy (z synem Stalina w tle), aż po ligę niepodległej Rosji w latach 90. „Górny Śląsk : szwarccharakter mimo woli” – Ernest Wilimowski i nic więcej dodawać nie trzeba. „Węgry : czołgi na mydle” – o olimpijskiej rywalizacji węgierskich waterpolistów z ekipą ZSRR z radzieckimi czołgami na ulicach Budapesztu w tle. „Litwa : reprezentacja, której nie było” – jak kowieński Žalgiris przełamał dominację moskiewskiego CSKA w koszykarskiej lidze, jak – już niepodlegli – Litwini walczyli o olimpijski medal z drużyną Wspólnoty Niepodległych Państw i co wspólnego z tym mieli piosenkarze z Grateful Dead. „Górski Karabach : królowie strzelców” – konflikt ormiańsko-azerski widziany przez pryzmat rywalizacji piłkarskiej (ale nie tylko!), od czasów późnoradzieckich po współczesność. „Rosja : pralnie reputacji” – o realiach ligi rosyjskiej i ukraińskiej od lat 90 po współczesność, z ukazaniem roli oligarchów oraz sportwashingu. „Abchazja : nieuznane gole” – o federacji CONIFA i mistrzostwach świata niezależnych związków piłkarskich z 2016 roku, z historią Abchazji i konfliktu abchasko-gruzińskiego w tle. | "The Russian Empire. Gentlemen athletes" - about how football was born in British schools and how later emigrants from the UK introduced the Russians to it. 'The Soviet Union : between the hammer and sickle' - what happened next to this Russian football after the triumph of the revolutionaries. With a special focus on the complicated fate of the Starostin brothers - from playing for Krasnaya Presnya, through the rivalry of Moscow's Dinamo and Spartak in the 1930s, the conflict with Beria, and gulag football (with Stalin's son in the background), to the league of independent Russia in the 1990s. "Upper Silesia : a villain despite his will" - Ernest Wilimowski and nothing more needs to be added. "Hungary : tanks on a soap" - about the Olympic rivalry between Hungarian water polo players and the USSR team, with Soviet tanks on the streets of Budapest in the background. "Lithuania : the national team that didn't exist" - how Kaunas's Žalgiris broke the dominance of Moscow's CSKA in the basketball league, how the - already independent - Lithuanians fought for an Olympic medal against the Commonwealth of Independent States team and what the Grateful Dead singers had in common. "Nagorno-Karabakh : kings of the marksmen" - the Armenian-Azeri conflict seen through the prism of the football rivalry (but not only!), from late Soviet times to the present day. "Russia : the laundries of reputation" - about the realities of the Russian and Ukrainian leagues from the 1990s to the present day, with a look at the role of oligarchs and sportswashing. "Abkhazia : unrecognised goals" - about the CONIFA federation and the 2016 World Cup of independent football associations, with the history of Abkhazia and the Abkhaz-Georgian conflict in the background. |
| Wszystko pisane w sposób bardzo ciekawy, przyciągający uwagę, z odpowiednią dozą ciekawostek, ale także z odpowiednio szerokim kontekstem. Nie znalazłem niczego, do czego mógłbym się przyczepić, a to już coś znaczy. Za to przyjemności z lektury miałem bardzo dużo! | All written in a very interesting, attention-grabbing way, with just the right amount of trivia, but also with just the right amount of context. I found nothing to complain about, and that already means something. I enjoyed reading it a lot! |
| PODSUMOWANIE
Rozmiar: cienka (191 stron) Szybkość czytania: szybko Wciąga: bardzo Dla kogo: dla kibiców (szczególnie piłkarskich), dla osób zainteresowanych radzieckim i postradzieckim Wschodem |
SUMMARY
Size: thin (191 pages) Reading speed: fast Engaging: a lot For whom: for sports fans (especially football fans), for those interested in the Soviet and post-Soviet East |
| Zalety: ciekawe tematy, styl, rzetelność informacyjna Wady: za cienka, ja chcę więcej! |
Pros: interesting topics, style, informative reliability Cons: too thin, I want more! |
| Ocena: 9,5/10 | Rating: 9.5/10 |